De vijf valkuilen van een coachend leider

20 dec De vijf valkuilen van een coachend leider

Een coachend leider helpt individuen en teams om hun eigen oplossingen te vinden. Daar ligt meteen de eerste van vijf valkuilen. Ben jij je bewust van je valkuilen als coachend leider? En hoe kan je deze vijf valkuilen vermijden?

#1: Zeggen in plaats van vragen

Het aanreiken van oplossingen is de meest hardnekkige van alle valkuilen op het pad van een coachend leider. Problemen zijn er om opgelost te worden en liefst zo snel mogelijk, toch? We willen onze teams helpen door opties aan te reiken. Of erger we nemen het zelf over. In de overtuiging dat het dan sneller gaat en meestal beter is.
Een meer subtiele variant van deze valkuil is het stellen van leidende vragen. Dat klinkt dan zo ongeveer als volgt:
“ Zou je niet beter ….?” Of “ Denk je niet dat…?”

Om aangeleerde hulpeloosheid in je team te voorkomen, kan je dus maar beter vragen stellen. Zo leert het team zelf na te denken, krijgt het meer vertrouwen en motivatie.

Moet je dan als coachend leider je kennis, expertise en ideeën voor jezelf houden? Dat werkt niet, als de oplossingen in je hoofd zitten.  Terwijl je daarmee bezig bent, luister je niet naar je teamlid.
Oplossingen en raad geven mag op twee voorwaarden. Ten eerste vraag je toestemming om mogelijke opties te delen. Ten tweede eindig je met een vraag om het denkproces van je teamlid verder op weg te helpen. Bijvoorbeeld: “ Hoe kan je op die oplossing verder bouwen?” Of “ Hoe kan die optie werken voor jou?” Of “Heb je iets aan die oplossing?”

#2: De “waarom” vraag

Een coachend leider weet dat open vragen het denkproces beter stimuleren dan gesloten vragen.
En toch hoort één open vraag tot de valkuilen van een coachend leider. Dat is de “waarom” vraag.
Met deze vraag duw je meteen je gesprekspartner in het defensief. Het teamlid kan niet anders dan te rechtvaardigen wat zij/hij zegt of doet. De valkuil is dat je al snel in een welles – nietes gesprek terecht komt, waarbij elke partij zich vast zet.

Vanuit nieuwsgierigheid en met een open geest zijn mogelijke alternatieven op de “waarom” vraag:
“Vertel eens, hoe pak je dit aan?” Of “Welke argumenten ondersteunen jouw aanpak?”

# 3: De confrontatie uit de weg gaan

Het vraagt wel wat lef om in confrontatie te gaan en je teamlid in de spiegel te laten kijken. We willen de relatie niet beschadigen. We willen de ander niet kwetsen. We zijn bang dat ons teamlid gedemotiveerd of kwaad zal worden. Het uitstellen of omzeilen van kritiek is de derde van vier valkuilen van een coachend leider. De moeilijke boodschap verhullen in complimenten is daar een variant op. Je probeert sterke punten in de verf te zetten om de kritiek beter te laten landen. Het resultaat is dat je waardering wordt ondermijnd of dat je moeilijke boodschap helemaal niet binnenkomt.

Wil je op een betrokken manier je teamlid confronteren, probeer dan eens de EN/EN aanpak. Je legt je bezorgdheid op tafel EN je geeft je feedback transparant zonder franjes. Dat zou dan zo kunnen klinken: “Ik ben bang dat je dit misschien verkeerd zal opnemen en toch wil ik je meegeven dat…” Of “Je zal dit allicht niet graag horen en tegelijkertijd wil ik je zeggen dat….”

De betrokkenheid in de confrontatie zit in de vraag waarmee je als coachend leider eindigt nadat je de feedback hebt gegeven. Bijvoorbeeld door een vraag te stellen zoals “Hoe zie jij dat?”

#4: Invullen van een stiltemoment

Van alle valkuilen is dit ééntje waar we ons als coachend leider het minst van bewust zijn. Stilte in een gesprek, vinden de meesten onder ons lastig. Daar willen we snel van weg en dus vullen we die ambetante seconden snel op door nog wat bijkomende vragen te stellen.
Jammer want een stilte in een coachend gesprek is een krachtig signaal. Het geeft aan dat je teamlid nadenkt en probeert oplossingen zelf te vinden. Stimuleer dus best het denkproces door zelf te zwijgen.

#5: Eerst aan het woord

Een coachend leider beseft dat luisteren een cruciale vaardigheid is. De vijfde van de valkuilen is dat een coachend leider ervan overtuigd is een goed luisteraar te zijn. Maar is dat wel altijd zo?
Luister je met je oren, of gebruik je ook je ogen om te zien welke boodschap je teamlid écht wil geven? Hoe begin jij je team meeting? Ben jij de eerste aan het woord of slaag je erin als laatste te spreken?

Meer weten over coachend leiderschap? Ontdek hier de zes vaardigheden van een coachend leider