20 dec De paradox van ontspannen leidinggeven
Ontspannen leidinggeven lijkt wel een paradox. Leidinggeven en stress, een normaal proces, toch? Je moet er staan, je moet zelfzeker overkomen, je moet er zijn voor je team, je moet beslissingen nemen, je moet…. Dat kan je nu eenmaal niet op je gemak doen. Druk, druk, dat geeft een illusie van “we zijn goed bezig”. Niets mis met wat adrenaline. En als het werkt, doe dan gerust verder. Maar ik denk dat druk doen net het tegenovergestelde effect heeft van wat leiders beogen. Als het niet de gewenste resultaten oplevert, probeer dan eens te ontspannen in je leidinggeven.
Ontspannen leidinggeven start met een non-dualistische kijk
Leren kijken op een non-dualistische manier. Daar ligt het antwoord. Dat is best moeilijk want polariteit kom je overal tegen. Tegenstellingen maken deel uit van de natuur en dus van onze dagelijkse realiteit. Denk maar aan dag en nacht, warm en koud, zoet en zuur, droog en nat. In een dualistische manier van kijken, klasseren we deze polen als positief of negatief. Sommige polen voelen nu eenmaal prettiger aan dan anderen. Oplossingen zijn aantrekkelijker dan problemen, groei voelt beter dan daling, blijheid ervaren we als aangenamer dan verdriet. Met een dualistische kijk hebben we al snel de neiging om die vervelende, negatieve pool weg te duwen. We willen er zo snel als mogelijk vanaf zijn. Met een dualistische benadering gaan we fixeren op één pool, de leuke die goed aanvoelt.
In leiderschap is het niet anders. We zouden liefst van al de helft willen managen, namelijk de plezant helft, die van groei, vooruitgang en succes. Alleen als de sh…t zich aandient, gaat die niet verdwijnen. Meer nog, hoe meer we wegduwen, hoe meer die zich manifesteert. Door te fixeren op één pool, geraak je vast. Zelfs al gaan de zaken goed, dan denk je misschien: gaat dit wel blijven duren, wat kan er nu verkeerd lopen?
Heel anders wordt het met een non-dualistische manier van kijken, met een inzicht dat beide polen noodzakelijk zijn.
Ontspannen leidinggeven is voelen, wat gevraagd wordt te voelen
Hoe blij kan je zijn als je nooit verdrietig bent geweest? Hoe kan je weten wat winnen is, als je nooit verloren hebt? Hoe kan je oplossingen vinden als er nooit problemen zijn? Ontspannen leidinggeven is het volledige spectrum toelaten zoals het zich aandient.
Aan jezelf toelaten dat je onzeker bent, dat je de oplossing even zelf niet ziet, dat je gespannen bent, dat het niet loopt zoals je het zelf zo graag zou willen.
En daar ligt meteen ook de paradox. Als je het vervelende, het ambetante gevoel toelaat dan wordt dat gevoel als vanzelf lichter, dan zakt het.
Twee valkuilen van het wegduwen van vervelende gevoelens
Probeer je toch het gevoel dat je liever niet wil voelen, weg te duwen dan is de kans groot dat je twee mechanismen gebruikt om ervan af te geraken.
Valkuil 1 – Je legt het neer bij de anderen
Je legt de schuld bij je team, je baas of je collega’s. Alles zou toch veel beter gaan als die nu eindelijk ’s naar mij luistert. Waarom neemt die nu niet eens zijn verantwoordelijkheid op? Als het hoofdkantoor nu eens eindelijk zou begrijpen dat de doelstellingen onrealistisch zijn.
Dit mechanisme werkt uiteraard niet. Niemand kan je toelaten jezelf te voelen als je jezelf niet toelaat te voelen.
Valkuil 2 – Je meet je een identiteit aan
Ik voel me onzeker, dus ga ik me voordoen als sterk, vastberaden en ja zelfs een beetje agressief.
Ik heb een rotdag, maar ik er staat toch maar mooi CEO op mijn kaartje. Ik voel me verdrietig, dus ik ga me op mijn werk storten. Je kan je voordoen zoals je wil, het gevoel zal er niet door verdwijnen.
Ontspannen leidinggeven met deze tips
In het artikel “Coachend leiderschap start met een helder hoofd” gaf ik al de tip rond de EN/EN benadering. Die kan je ook op jezelf toepassen. Toelaten wat je voelt EN daar OK mee zijn is de kern. Ik mag dat voelen, ik mag er zijn desondanks dat gevoel. Oh, wat ben ik kwaad dat de klantenservice vierkant draait EN het is OK dat ik dat voel. Wat ergert het me dat mijn teamlid maar niet naar mijn goede raad wil luisteren en dat is OK.
Hoe doe je dat dan in de praktijk? Wat voor jou werkt, kan ik moeilijk inschatten. De volgende twee dingen werken wel voor mij.
Bewustzijn dat ik alle gevoelens mag hebben, de goede en de slechte, het hoort er allemaal bij. Maar opgelet dat dit ook weer niet een moeten wordt. Ik moet non-dualistisch denken! Het is ook OK dat ik al eens een ambetante pool wil wegduwen.
Even ademhalen en letterlijk lucht toevoegen aan een ambetant gevoel werkt écht voor mij. Dat ondervond ik onlangs net voor een workshop. Ik was kwaad omdat de teamleider op het laatste moment had besloten niet deel te nemen aan de workshop. Zonder zijn aanwezigheid wordt die workshop een ramp dacht ik. In de lift naar de vergaderzaal, haalde ik een paar keren diep adem. Ik ga er het beste van maken dacht ik en dan zien we wel wat er gebeurd. Ik voelde de spanning weglopen en de workshop verliep veel beter dan dat ik ooit had kunnen dromen.
In de ontspannenheid wordt je net scherper. Het is geen “laissez faire, laissez passer“-oefening. Je hoeft niet tevreden te zijn met de situatie, alleen kijk je er op een ontspannen manier naar en net dat maakt je scherper. Je kan het vergelijken met in de flow komen in een topwedstrijd. Je ligt niet meer wakker van het resultaat, je geniet en gaat helemaal op in het spel.
Geen reactie's